Tokofobia- lęk przed ciążą i porodem

 Macierzyństwo to jedno z największych marzeń dla wielu kobiet. Większość z nas wyobraża sobie, jak to jest być mamą, jak to jest czuć małą istotę pod swoim sercem, czuć jego pierwsze ruchy, aż do chwili gdy znajdzie się w naszych ramionach.  Statystycznie nawet do 80% kobiet obawia się porodu. Jednak chęć posiadania dziecka jest na sile silna, że przezwyciężają ten strach.

Są jednak wśród nas kobiety, które są wręcz sparaliżowane lękiem czy samą myślą o ciąży i porodzie. Paniczny, trudny do opanowania lęk czy strach przed zajściem  w ciążę  – to stan, w którym mówimy o tokofobii.

Tokofobia- co to takiego?

Zaburzenie lękowe polegające na odczuwania niezwykle silnego lęku przed ciążą i procesem porodu. Może się dzielić na  pierwotną i wtórną.

Tokofobia pierwotna występuje u kobiet, które nigdy jeszcze nie rodziły i najczęściej ma podłoże nerwicowe.  W tym przypadku już samo zajście w ciąże wywołuje silne napady lęku. Lęku przed nieznanym, co często przekłada się na odkładnie decyzji o macierzyństwie w czasie lub w niektórych przypadkach wręcz do rezygnacji z bycia mamą.

Tokofobia wtórna dotyczy kobiet, które mają za sobą poród, ale wiązał się on z jakimś trudnym lub traumatycznym doświadczeniem, np. zagrożona i skomplikowana ciąża, z poronieniem czy co najtrudniejsze ,ze śmiercią dziecka.

Każde z tych doświadczeń jest niezwykle trudne i powoduje, że kobiety boją się zajść w ciążę, o której tak bardzo marzyły i której tak bardzo pragnęły. Szacuje się, że tokofobii doświadcza nawet 10 % kobiet.

Najczęstrze objawy tokofobii

Mogą się pojawiać zarówno przed zajściem w ciążę jak i również w okresie ciąży. Im bliższy termin rozwiązania tym objawy mogą przybierać na sile:

• napady paniki,
• drażliwość,
• niepokój,
• koszmary senne,
• spadek nastroju,
• bóle głowy i brzucha,
• kołatania serca,
• zaburzenia koncentracji
• w skrajnych przypadkach -omdlenia.

Przyczyny tokofobii

Nieplanowana ciąża, brak stałej i trwalej relacji z przyszłym ojcem dziecka czy trudna sytuacja materialna to jedne z najczęstszych przyczyn występowania tokofobii.

Kobieta, w której życiu nagle cały świat staje na głowie i często zmienia je o 180 stopni, napawa się masą obaw i lęków przed nową sytuacją, w której się znalazła. Innym powodem są zasłyszane ze szpitalnych korytarzy drastyczne i wręcz przerażające historie z miejscowych porodówek, które często mają się nijak do rzeczywistości. Często my kobiety same sobie i swoim bliskim koleżankom, znajomym, czy komuś w rodzinie fundujemy ten niepotrzebny stres, poprzez opowiadanie usłyszanych od koleżanki Zosi czy siostry Marysi, że jej poród to droga przez mękę a ciąża to najgorszy okres w jej życiu.

Diagnostyka tokofobii – o jakich objawach należy pamiętać?

Diagnostyka tokofobii nie należy do najłatwiejszych, wynika to zarówno z braku narzędzi do jej badania jak również i co najważniejsze z bagatelizowania jej objawów. Wszelkie niepokojące nas sygnały powinnyśmy zgłosić lekarzowi, terapeucie czy psychiatrze. Obecność tokofobii może stwierdzić lekarz psychiatra po odbytej z nami konsultacji na podstawie przeprowadzonego wywiadu i towarzyszących nam objawów. W sytuacjach bardzo silnych napadów lękowych lekarz może wydać zaświadczenie o chorobie dla ginekologa prowadzącego ciążę, co może być wskazaniem do cesarskiego cięcia. Jednak sposób rozwiązania ciąży należy do lekarza. W przypadku stwierdzenia zaburzenia, jakim jest tokofobia bardzo często lekarze biorą pod uwagę stan psychiczny i emocjonalny pacjentki, by zakończyć ciążę CC kierując się jej dobrem.

Na wizycie pamiętać należy, by nie pomijać żadnych objawów, nawet tych rzadko występujących. Jeśli to nasza kolejna ciąża, a mamy złe doświadczenia z poprzedniej, warto mieć ze sobą na takiej wizycie karty z przebiegu ciąży czy dokumentację z leczenia psychiatrycznego lub odbytej wówczas terapii. Nie wstydźmy się mówić o naszych doświadczeniach, obawach, o tym co nas paraliżuje, że nie możemy normalnie funkcjonować , czego się boimy.

Gdzie szukać pomocy?

Leczenie powinno być prowadzone przez wyspecjalizowanego specjalistę – psychiatrę, przy współpracy psychologa, ginekologa i położnej. Pomocna może okazać się psychoterapia poznawczo-behawioralna i wsparcie ze strony bliskich.

Leczenia farmakologicznego, jest wskazane szczególnie w przypadku wyjątkowo nasilonego lęku uniemożliwiającego codzienne funkcjonowanie i zagrażającego zdrowiu matki i dziecka.

Jeśli zauważycie u siebie lub u swojej bliskiej przyjaciółki jakiekolwiek niepojące objawy świadczące o zaburzeniu, jakim jest tokofobia, reagujcie i działajcie, by zadbać o wasze zdrowie psychiczne i stan zdrowia waszego nienarodzonego dziecka.

Ściskam

Anka

Źródło zdjęć: Unsplash